Mündəricat
ⓘ
Başlıqlara toxunmaqla xüsusi mövzulara asanlıqla keçid edə bilərsiniz.
Ət yeyən bitkilər hansılardır?
Venera milçəktutanı (Venus flytrap) ən məşhur ət yeyən bitkidir. Bu bitki xüsusi yarpaqları
vasitəsilə həşəratları tutur və həzm edir. Yarpaqlarının kənarındakı tükcüklərə həşərat toxunduqda,
yarpaqlar cəmi 0.1 saniyə ərzində qapanır. Digər məşhur ət yeyən bitkilərə Nepentes (pitcher plant)
və Drosera (günəş şehi) aiddir.
Ən uzunömürlü bitki hansıdır?
Pando adlı nəhəng titrək qovaq koloniyası (Populus tremuloides) dünyanın ən uzunömürlü bitkisidir.
Utah ştatında yerləşən bu bitki koloniyası təxminən 80,000 yaşındadır və hamısı eyni kök sistemini
paylaşan 47,000 ağacdan ibarətdir. Buna görə onu tək bir canlı orqanizm hesab edirlər.
Ən hündür bitki hansıdır?
Hyperion adlı sahilyanı sekvoya (Sequoia sempervirens) dünyanın ən hündür ağacıdır. Kaliforniyada
yerləşən bu ağac 115.92 metr hündürlüyündədir. Yaşı təxminən 600-800 il arasındadır.
Ən kiçik çiçəkli bitki hansıdır?
Wolffia globosa (su mərciməyi) dünyanın ən kiçik çiçəkli bitkisidir. Bu bitki cəmi 0.8-1.2
millimetr uzunluğundadır və çiçəkləri mikroskopik ölçüdədir. Su üzərində üzən bu bitki həm də
sürətlə çoxalma qabiliyyətinə malikdir.
Ən sürətlə böyüyən bitki hansıdır?
Bambuk dünyanın ən sürətlə böyüyən bitkisidir. Bəzi bambuk növləri bir gündə 91 santimetr böyüyə bilir.
Bu, təxminən saatda 4 santimetr deməkdir və bu böyümə sürəti o qədər sürətlidir ki,
əslində gözlə görünə bilər.
Ən böyük çiçək hansıdır?
Rafflesia arnoldii dünyanın ən böyük tək çiçəyidir. Bu nəhəng çiçək bir metrə qədər diametrə
və 10 kiloqrama qədər çəkiyə malik ola bilər. Təəssüf ki, bu çiçək çürümüş ət qoxusu verir və
buna görə "cəsəd çiçəyi" də adlanır.
İşıq saçan bitkilər hansılardır?
Bəzi göbələk növləri təbii biolüminessensiya qabiliyyətinə malikdir. Mycena chlorophos və
Neonothopanus gardneri kimi növlər gecə vaxtı yaşıl işıq saça bilirlər. Bu hadisə "fox fire" və ya
"fairy fire" adlanır və göbələklərin fermentativ oksidləşmə reaksiyaları nəticəsində baş verir.
Ən sürətli hərəkət edən bitki hansıdır?
Mimoza pudica və ya utancaq mimoza toxunulduqda dərhal yarpaqlarını bükən bitkidir. Bu müdafiə
mexanizmi saniyələr ərzində baş verir. Bundan əlavə, Venus milçəktutanından sonra ən sürətli hərəkət
edən bitki Aldrovanda vesiculosa və ya su tələsidir. Bu su bitkisi 100 millisaniyədən az müddətdə
öz tələsini bağlayaraq kiçik su heyvanlarını tutur.
Ən isti bitki hansıdır?
Philodendron selloum və ya skunk kələmi çiçəkləmə dövründə öz temperaturunu ətraf mühitdən
30°C-yə qədər artıra bilər. Bu proses termogenez adlanır və bitkinin tozlanmasına kömək edir.
İsti çiçəklər həşəratları cəlb edir və onların daha aktiv olmasını təmin edir.
Dirilən bitki hansıdır?
Selaginella lepidophylla və ya dirilmə bitkisi quraqlıq zamanı tamamilə quruyub "ölü" görünə
bilər, lakin su əldə etdikdə bir neçə saat ərzində canlanır və normal həyat fəaliyyətinə qayıdır.
Bu bitki illər boyu quru vəziyyətdə qala və sonra "dirilə" bilər.
Toxumlarını partlayışla yayan bitkilər hansılardır?
Impatiens (Xınagülü) və ya "Touch-me-not" bitkisi yetişmiş toxum qutularına toxunulduqda və ya
külək əsdikdə partlayaraq toxumlarını 5-6 metr məsafəyə yayır. Ecballium elaterium və ya "partlayan
xiyar" da toxumlarını böyük təzyiqlə 6 metrə qədər məsafəyə ata bilir.
Ən "ağıllı" bitki hansıdır?
Sarmaşıq bitkiləri (Hedera helix) ətraflarındakı dayaq nöqtələrini tapmaq üçün "ağıllı" axtarış
strategiyaları istifadə edirlər. Onlar daha yaxşı işıq və dəstək üçün ən optimal istiqaməti seçə
bilirlər. Hətta tədqiqatlar göstərir ki, eyni sarmaşıq bitkisi əvvəl istifadə etdiyi dəstək
nöqtələrini "xatırlayır" və yeni böyümə zamanı bu təcrübədən istifadə edir.
Ən zəhərli bitki hansıdır?
Dünyanın ən zəhərli bitkisi Ricinus communis və ya gənəgərçək bitkisidir. Bu bitkinin
toxumlarında olan ricin zəhəri o qədər güclüdür ki, bir toxumun içindəki zəhər bir insanın həyatı
üçün təhlükəli ola bilər. Digər təhlükəli zəhərli bitkilərə Atropa belladonna (qara bat-bat),
Conium maculatum (su baldırğanı) və Taxus baccata (adi qaraçöhrə) aiddir. Abrus precatorius və ya
qırmızı-qara toxumlu bitkinin də toxumları olduqca zəhərlidir və bir toxumun tərkibindəki abrin
zəhəri ricindən daha güclüdür. Bu bitkilərin hamısı ciddi təhlükə yaratdığından onlarla təmasdan
çəkinmək lazımdır.
Gecə açan çiçəklər hansılardır?
Gecə açan yasəmən (Cestrum nocturnum) ən məşhur gecə çiçəklərindən biridir və güclü ətri
gecə kəpənəklərini cəlb edir. Selenicereus grandiflorus və ya "Gecə Kraliçası" kaktus növü isə
yalnız gecə açır və səhərə yaxın solur - bu ecazkar çiçək ildə bir və ya iki dəfə açır və cəmi
bir gecə yaşayır. Epiphyllum oxypetalum və ya "Gecə gözəli" də gecə açan məşhur kaktus növüdür.
Datura inoxia (gecə laləsi) və Victoria amazonica (amazon su zanbağı) da gecə çiçəklənən
bitkilərdir. Bu bitkilər adətən ay işığında tozlanmağa uyğunlaşıblar və gecə fəal olan
həşəratları cəlb etmək üçün güclü ətir buraxırlar.